579 | Geachte lezers Herman Simissen |
581 | Af en toe klepperen de zonneblinden. Over de excuuscultuur Johan Sanctorum |
Het christelijk motief van de vergeving en de verzoening schijnt vervangen door het postmoderne ritueel van de ontkenning en de relativering, vervat in het woord ‘sorry. Onze relatie met het verleden en met de doden is sinds de moderniteit geblokkeerd: we zijn de doden geen verantwoording meer verschuldigd, zij worden integendeel gezien als noodzakelijke bouwstenen van onze eigen vooruitgang. Als een verbloemde getuigenis van deze roofdierdoctrine wordt het darwinisme opgevoerd, gekoppeld aan het negentiende-eeuwse paradigma van het wetenschappelijk positivisme en kolonialisme. | |
592 | Demon of democraat Joris Note |
Leverde Lenins Wat te doen?, zoals velen denken, een blauwdruk voor een autoritair georganiseerde partij die haar wil dictatoriaal zou opleggen aan de arbeiders en later aan de hele maatschappij? Was het een voorbode van het stalinisme? De historicus Lars Lih betoogt dat de Lenin van 1902 geloofde in het model van de Duitse sociaaldemocratie en allereerst de verovering van burgerlijke vrijheden beoogde. Hij toont ook dat het polemische Wat te doen? geen programmatische basistekst was. | |
603 | Verhuld protest. Schrijfsters uit de jaren veertig in het naoorlogse Spanje Jenny Fraai |
Toen de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) was geëindigd in een overwinning van de nationalisten onder leiding van generaal Francisco Franco op de republikeinen, brak er voor Spanje een lange periode van dictatuur aan. Het artikel behandelt drie Spaanse vrouwenromans uit dit zogeheten Francotijdperk (1939-1975), en wel uit het eerste decennium ervan, de jaren veertig, waarin de repressie op zijn hevigst was en verzet nauwelijks mogelijk. Door nauwkeurige lezing wordt een verborgen rebellie zichtbaar in deze drie boeken. | |
613 | ‘De Britten tonen zich aan zichzelf – en aan de wereld’. The Festival of Britain, 1951 Herman Simissen |
Exact een eeuw na de roemruchte Wereldtentoonstelling van 1851 in Londen vond het Festival of Britain plaats: De wederopbouw was echter een tijdperk van schaarste, waarin ook afscheid moest worden genomen van het Britse Rijk. Op en rond het Festival lag het accent op het specifiek Britse. Daarmee lijkt de tentoonstelling een nationalistische en chauvinistische invulling te hebben gekregen. Maar getuigde deze nadruk niet veeleer van onzekerheid over de rol in de toekomst? |
F O R U M
625 | Sacrum Triduum |
Pieter Anton van Gennip | |
630 | Darwin en het sociaaldarwinisme. Moderniteit als rem op natuurlijke selectie |
Wim Couwenberg | |
635 | Hoeveel islam verdraagt links? |
Erwin Jans | |
640 | ‘Het laatste restje kwaliteitsjournalistiek’? |
Marc Kregting |
P O D I U M
646 | Tragische helden |
Klaas Tindemans | |
651 | Opbouw van een moderne wereld. Religie en kunst in Vlaanderen tijdens het Interbellum |
Laurens Ham | |
655 | De oecumene van de poëzie |
Wam de Moor |
B O E K E N
J. Peeters, De worsteling met de moderniteit * S. Bar-Efrat, De Bijbel vertelt * F.G.M. Broeyer en G.J. van Klinken (red.), Reizen naar het Heilige Land * E. Eskens, Democratie voor dieren * S. Kemperdick en J. Sander (red.), Der Meister von Flémalle und Rogier van der Weyden * G. Komrij, Vila Pouca * T. Trachet, Het drama van Abbeville * C. Korr en M. Close, Meer dan een spel.