Koen Boey

B.H. Lévy’s ‘Barbarij met een menselijk gelaat’

‘Wat is goulag? De Verlichting (Aufkläring) zonder tolerantie’. Die kernachtige uitspraak resumeert treffend het betoog dat de voorman van de nieuwe filosofen in zijn hoofdwerk ontwikkeld heeft. Het (barbaarse) marxisme is volgens Lévy niets anders dan de uiterste consequentie van het naïeve vooruitgangsgeloof, dat sinds de Verlichting alle heil verwacht van een alsmaar rationeler (wetenschappelijker) organisatie van de samenleving door een alsmaar betweteriger en almachtiger staat. Binnen dat referentiekader kan noch mag men – uiteraard rationele – alternatieven voorstellen: het enige menswaardige verweer is een radicale en uit-gesproken dissidentie.

verschenen: Mei 1979, blz. 717

jaargang: 46/08