Streven Tijdschrift

Hoop is niet de overtuiging dat iets goed afloopt, maar de zekerheid dat iets zin heeft. Václav Havel   Arrival is een film die je vanaf het begin meesleept in een ontroerend en spannend verhaal, om je aan het einde verward achter te laten vanwege de flashforwards die in eerste instantie overkomen als flashbacks. Op twaalf plaatsen zijn wereldwijd buitenaardse ruimteschepen geland. De gigantische, afgeplatte kegels zorgen voor chaos en onzekerheid. Terwijl de noodtoestand wordt uitgeroepen, militaire operaties opgestart, vliegvelden gesloten, aandelenkoersen kelderen en mensen water en voedsel hamsteren, worden taalkundige dr. Louise Banks (Amy Adams) en theoretisch natuurkundige dr....

Na het verschijnen van zijn boek Ethiek in de kliniek (2000) – dat langzamerhand mag gelden als een klassieker in de Nederlandstalige medische ethiek – is de Nederlandse filosoof Guy Widdershoven (*1954) zich meer en meer gaan richten op de verhouding tussen theorie en praktijk in de filosofie van de gezondheidszorg. Enerzijds is hij de praktijk in sterkere mate gaan beschouwen als inspiratie voor filosofische kennis: de morele kwesties waarvoor men zich in de praktijk van de gezondheidszorg ziet geplaatst, voeden immers het denken over ethiek in de genees- en verpleegkunde. Anderzijds kan de filosofie in concrete gevallen verheldering bieden...

Soms lijkt het lang geleden, maar ik kan me de gebeurtenis duidelijk herinneren. Yuri Gagarin, die 57 jaar geleden overleed op 27 maart 1958, was een Sovjet-Russische kosmonaut. Hij was de eerste mens die de ruimte in reisde, toen zijn Vostok ruimteschip op 13 april 1961  een baan om de aarde voltooide. De Sovjetpremier Nikita Chroesjtsjov (1894-1971) maakte snel aan het Centrale Comité van Communistische Partij van de Sovjet-Unie bekend, dat ‘Gagarin in de ruimte had gevlogen, maar daar geen God had gezien’.  Chroesjtsjov moet er hard om lachen. Ook in de vroege jaren ’60 kwam de beweging van de...

Olivier Zunz (°1946) publiceerde de voorbije decennia standaardwerken over de politieke en sociale geschiedenis van de States en bekroonde dat oeuvre met een eresaluut aan zijn meest eminente voorganger. Zijn biografie van Alexis de Tocqueville (1805-1859) verscheen in 2022 gelijktijdig in het Engels en in het Frans en beschrijft het wat moeizame leven van een bijzondere man, die met zijn De La démocratie en Amérique (1835-1840) verplichte lectuur schreef voor al wie zich sindsdien bezighield met dat onderwerp of, meer algemeen, met de mogelijkheden en de risico’s van de democratie. De titel van zijn biografie onderstreept eens te meer dat...

Vergeet het gedoe tussen Trump en de Federale Bank dat nu speelt maar even. Ga terug naar de situatie zoals zij zes maanden eerder was, en de laatste vijftig jaar bestond. Aan de ene kant was er een heel groot en belangrijk kamp van neoliberalen. Zoals Queen Slobodian beschrijft in zijn uitstekende boek Globalists: The End of Empire and the Birth of Neoliberalism waren neoliberalen, verenigd in de Mont Pèlerin Society, sceptisch over het vermogen van pro-kapitalistische politici verkiezingen te winnen, en daarmee de hendels van de wetgevende en uitvoerende macht te beheersen. Zij vreesden, niet onredelijk, dat linkse, socialistische...

‘Ik heb dit boek geschreven in de hoop dat een beter begrip van angst helpt om minder pessimistisch te zijn. Dat je kan begrijpen hoe angsten en zorgen van alledag soms verkeerd gericht zijn, maar ook: we zijn bezorgd omdat we willen zorgen voor iets of iemand. Dat angst en zorgzaamheid samenhangen. Een samenleving zonder angst is een kille samenleving. Angst en empathie hangen samen. Ze zijn de motor van een uitdijende cirkel van mededogen.’             Dat was de eerste verrassing: iemand die vanuit een heel ander, toch overwegend streng wetenschappelijk perspectief een thema benadert, dat ik tot nog toe...