Geert Verschuuren

De wereld als uurwerk

Een knipoog is iets anders dan met de ogen knipperen. De bedoeling achter een knipoog is van een andere orde dan een vuiltje in het oog, dat vervolgens een causaal mechanisme op gang brengt. Anders gezegd: bedoelingen hebben met de ‘geest’ te maken, oorzaken met het ‘lichaam’. Iets soortgelijks geldt voor de tegenstelling ‘hemel’ en ‘aarde. Oorzaken en bedoelingen hebben met de aarde te maken, maar zin en grond ‘zetelen’ in de hemel. In de klassieke theologie zegt men wel dat God transcendent is:: dat wil zeggen dat Hij ‘van de hemel’ is en de gesloten causaliteit van de ‘aarde’ overstijgt:: Hij is geen immanent schakeltje in het ‘aardse’ geheel.

verschenen: Oktober 1993, blz. 839

jaargang: 60/09