Joke Hermsen

Het onzegbare als vorm van tegengeweld

‘Waarover men niet spreken kan, daarover moet men zwijgen’, luidde de stelling van Wittgenstein. Literatuur kan die impasse echter overwinnen. Een utopische taal zou de macht van de verstomming breken, het onzegbare vertolken en het zelfs gewelddadig maken, bijvoorbeeld tegen de ‘zwarte bladzijden uit de geschiedenis’. Dit idee wordt verkend bij teksten van Ingeborg Bachmann, Paul Celan, Maurice Blanchot en Edmond Jabès.

verschenen: Oktober 2007, blz. 796

jaargang: 74/09