Marktisme. Het is een nieuw begrip. Een warrig begrip. Moeilijk te omschrijven. Het is immers niet iets ‘precies’, het is iets complex, zoals een tijdsgeest, of tijdsdamp, altijd is. Het is een algemeen grondidee dat de markt centraal stelt op alle terreinen, zonder onderscheid. Elk mens wordt als klant behandeld. Elke verandering als een productieproces. De markt als dé norm, voor van alles en nog wat. En overal. Een paradigma. Een dogma.

Sinds de internationale financiële crisis horen we steeds meer kritische stemmen over dat alomtegenwoordige marktisme. In zijn nefaste gevolgen lijkt dat marktisme op het dogmatisch marxisme, op doorgeschoten economisch-berekenend denken. Méér dan neoliberalisme of vrijemarkteconomie is marktisme een metafysica van de markt. Iets dat zich boven de hoofden van gewone mensen bevindt. Het gaat om abstracte financiële markten die de wereld in de ban houden, om een verondersteld rationeel keuzegedrag van alle mensen op alle plaatsen. Een algemene setting waarin elk mens enkel aan winst en succes denkt, en daarnaar handelt.

Dit boek toont aan wat er vandaag in allerlei domeinen van de samenleving aan de hand is. Marktisme is een bundeling van essays uit de laatste drie jaargangen van het tijdschrift Streven. Het boek beschrijft hoe een gereduceerd mens-, maatschappij- en cultuurbeeld ons denken en handelen beïnvloedt en bepaalt.

Met bijdragen van Hans Achterhuis, Gerrit Brand, Herman De Dijn, Paul De Grauwe, Ivo De Kock, Georges De Schrijver, Annemarie Estor, Stijn Geudens, Greg Houwer, Erik Martens, Frank Saenen, Herman Simissen, Bart Staes, Salomon J. Terreblanche, Guido Vanheeswijck, Rosine Van Oost, Marc Verminck, Walter Weyns en Andrew Winnick.

Walter Weyns, Annemarie Estor en Stijn Geudens (red.), Marktisme. Kritiek op het berekenende samenleven, Pelckmans, Kalmthout, 2013, 244 blz., 21,50 euro, ISBN 978-90-289-7139-4.

Abonnees van Streven kunnen het boek bestellen bij het redactiesecretariaat aan 17,50 euro in plaats van de boekhandelsprijs van 21,50 euro.