963 | Geloofs- of gewetensvrijheid? (2). Vormen van tolerantie in vroegmodern West-Europa Willem Frijhoff |
In het eerste deel van deze bijdrage is aangetoond dat de geschiedenis van de religieuze tolerantie in vroegmodern Europa begon als een vorm van praktisch gedoogbeleid. Dat kon vervolgens worden vertaald in een concrete politiek van godsdienst- of gewetensvrijheid. Het tweede deel van dit artikel gaat nader in op de dubbele intellectuele traditie die de politieke godsdienstvrijheid legitimeerde en steeds krachtiger ondersteunde: de intellectuele vrijheid van denken die de religie tussen haakjes zette, en het irenisme dat de religie juist serieus nam. | |
976 | De toekomst van het boek. De academische monografie opnieuw bezien Jean Kempf |
Boeken zijn onmisbaar voor de maatschappij. Dat geldt evengoed voor de academische monografie. Helaas wordt ze al geruime tijd bedreigd door productiviteitseisen, waardoor het bestaan van zo’n boek als voorwerp belangrijker is dan de inhoud ervan. Zo blijft achterwege dat een boek een proces behelst, dat door de digitale technologie nota bene kan worden ondersteund en zichtbaar gemaakt. Door een nieuwe ‘ecologie van het boek’ komt het niet alleen midden in de academische discussiegemeenschap zoals die is bedoeld, de scheppende kennis raakt ook terug in de samenleving. | |
991 | Iran onder Mahmoud Ahmadinejad Erik Faucompret |
De Iraanse president Ahmadinejad voerde een economisch wanbeleid. Met de situatie van de mensenrechten in Iran ging het onder zijn bewind steil bergaf en Iran isoleerde zich steeds meer van de buitenwereld. Maar men kan de Iraanse president geen gebrek aan ideologische consistentie verwijten. Meer dan zijn voorgangers sluit hij aan bij de essentie van de revolutie. Alleen is het de vraag hoe lang hij de steun van de geestelijke leider zal behouden, nu blijkt dat een groot deel van de bevolking ontevreden is. | |
1003 | Leszek Kolakowski (1927 – 2009) Jacques De Visscher |
Afgelopen zomer overleed in Oxford de Poolse filosoof Leszek Kolakowski die in de wijsbegeerte van de tweede helft van de twintigste eeuw een uitzonderlijke plaats heeft ingenomen door zijn scherpe kritiek op de totalitarismen (onder meer het communisme dat hij van binnenuit heeft gekend), op het atheïstische secularisme dat de Europese identiteit uitholt en op de ontkenning van het kwaad en van de grote metafysische vragen. Kolakowski behoorde tot het steeds maar kleiner wordende college der ‘omnipractici’ in de filosofie. |
F O R U M
1015 | De kop is er wel af |
Harold Polis | |
1020 | Schaakmat voor Ströbeck |
Anja Fricke |
P O D I U M
1025 | Nachoem M. Wijnberg dicht verhalen als archetypen |
Wam de Moor | |
1031 | Kunst als alternatieve religie. Avant-garde en spiritualiteit in de twintigste eeuw |
Laurens Ham |
B O E K E N
H. Todts (red.), Goya Redon Ensor * A. van Dijk, ‘Welk een ketter is die vrouw geweest!’ * R. Kapuściński, De ander.