228
In Memoriam Elianne Muller
Herman Simissen

230
DRIFT
Klimaatparadoxen
Walter Weyns

232
De menswording van het dier
Roger Lenaers
Afstamming van de mens van een primatensoort, evolutie en Darwinisme zijn in minder dan een eeuw ook voor wetenschappelijk niet-geschoolde westerlingen gangbare begrippen geworden. Dat zij de problemen niet zien die met een onkritische beaming van de evolutietheorie samenhangen, kan men hun nog vergeven. Maar zelfs wetenschappelijk hoog ontwikkelde gelovigen zien die in de regel niet, en zien die minder dan ooit sinds paus Johannes-Paulus II op onvoldoende kritische wijze de kerkelijke deuren voor de evolutietheorie heeft opengezet. Dit essay toont de vragen die de evolutietheorie aan een nadenkend gelovige stelt, en het verrijkende, al dan niet kerkelijk gezegende antwoord dat een moderne gelovigheid daar op kan hebben.

 242
Het (on)vermogen tot liefde
Michel Houellebecqs onverwachte flirt met de islam
Jonathan Lambaerts
Michel Houellebecq staat bekend als het enfant terrible van de Franse literatuur dat geen heilig huisje overeind laat. Zijn romans worden gekenmerkt door een striemende cultuurkritiek en scherpe uithalen naar religie, in het bijzonder naar de islam. Toch gaat er achter de harde bewoordingen een subtiele cultuuranalyse schuil en getuigt zijn denken van een grotere welwillendheid ten aanzien van religie dan wordt vermoed. Dit artikel verkent die welwillendheid en de redenen ervoor.

253
Erfgenamen van de dood
Een lezing van Tonio
Ilse Geerinck
Het boek Tonio verhaalt de worsteling van een vader met de dood van zijn zoon Tonio en de ondraaglijkheid van de gapende leegte die de jongen achterlaat. In deze bijdrage willen we aangeven dat we doorheen het levend houden van iemand, erfgenaam van de dood worden. Het ‘geklede leven’, de filosoof Giorgio Agamben volgend, is immers niet de tegenpool van de dood maar van het leven dat zich reeds heeft gedeeld en uit handen heeft gegeven.

263
De Tegenhangers
Begin september 2018 deden filosofiehuis Het zoekend hert ° The searching deer en cultureel maatschappelijk tijdschrift Streven een speciale oproep, omdat wij samen op zoek wilden gaan naar jonge en diverse stemmen die op literaire of poëtische wijze filosofisch kunnen reflecteren. Elf jonge schrijvers werden geselecteerd en Sanne Huysmans, jongste teamlid van Het zoekend hert, werd gevraagd om als twaalfde maar eerste een intro te schrijven. Wij noemden deze creatieve denkers en schrijvers ‘De Tegenhangers’ omdat we van hen nieuwe, aparte, eventueel eigenzinnige perspectieven verwachtten. De opdracht aan de geselecteerde auteurs was en is bovendien expliciet dat zij elk reflecteren over een van de lezingen in het filosofische programma ‘Denkers van de intieme inkeer. Over het verlangen naar verstilling’ van Het zoekend hert (zie: www.hetzoekendhert.be). De teksten zullen, voorzien van een samenvatting van de lezingen waar zij een link mee hebben, gaandeweg ook verschijnen op www.streventijdschrift.be. Veel leesplezier met de vierde en de vijfde bijdrage van de reeks!

263
‘Doch glücklich bin ich nicht’
De ijzingwekkende afgrond van het moderne subject
Simon Marijsse

273
Engagement en reflectie in het dichterlijke denken
Bert Leysen

285
Hoe redden we de democratie?
Guido Vanheeswijck
Red de democratie, het recente boek van Manu Claeys, is een aanstekelijk, boeiend, inspirerend boek, meeslepend geschreven door een gedreven activist en erudiete essayist. Het is een verslag van een stuk hedendaagse geschiedenis, waarin de auteur in hoogst eigen persoon een bepalende rol heeft gespeeld. Claeys wil de oude bestuurscultuur, verweven met de representatieve democratie, transformeren tot een deliberatieve en participatieve variant van de democratie, aangestuurd door toegewijde burgers die samen met de verschillende overheden zelf politieke actoren worden. In deze alternatieve benadering van de democratie vallen drie punten op die tot verdere reflectie aanzetten en voer zijn voor debat: de klemtoon op de rol van procedures, de afkeer van identiteitspolitiek en een daarmee corresponderende visie op wat ‘redelijke deliberatie’ inhoudt.

298
De vergissing van Robespierre
Paul Pelckmans
Het recente essay van Marcel Gauchet over Robespierre herneemt een gedachtegoed dat in zijn vorige werk al geregeld aan bod kwam. De casus past perfect in het vertrouwde beeld: we vernemen hier opnieuw dat de Franse Revolutie de bakens uitzette voor de moderne democratie, maar tegelijk en nagenoeg onvermijdelijk terechtkwam op een dwaalspoor dat haar erfgenamen pas generaties later afdoend zouden leren vermijden.

311
FORUM

311
Een nieuw ik
Harold Polis  

320
PODIUM
Grand Hotel Europa
Jeroen Vanheste

325
BOEKEN
Meindert Dijkstra, Palestina en Israël. Een verzwegen geschiedenis · Victor Hugo, 1793 · Luuk van Middelaar, De nieuwe politiek van Europa · Koen Geens, Wat ik ervan begrijp · Olivier Hekster en Corjo Jansen (red.), Diocletianus. Tussen eenheid en versnippering · Gerlinde Gruber, Jochen Sander, e.a., Rubens. Kraft der Verwandlung.