3 Geachte lezers
Herman Simissen
4 De illusionaire landschappen van Yasmine Willems
Andreas Peeters
9 ‘Nooit helemaal ergens thuis’: uitslag essaywedstrijd
Joris Gerits
10 De nomadische bankzitter
Jan Truijens Martinez
19 Brief aan een nooit geboren autochtoon
Sarah De Mul
28 Verantwoord navigeren in de nanoruimte 
Lieve Goorden
Niet de vraag naar het waarom van de dingen, de afstandelijke observatie, staat centraal in het onderzoek op de nanoschaal. Wel de aspiratie om de materie op het niveau van atomen en moleculen te manipuleren. Deze onderzoekshouding vergroot ons vermogen tot scheppen enorm, maar creëert aan de andere kant nieuwe onzekerheden. De vraag hoe we het best met die onzekerheden kunnen omgaan, plaatst nanowetenschap en nanotechnologie midden in de maatschappij. Publiek debat wordt een absolute noodzaak – en dus ook de verspreiding van kennis. Daarom is de tijd rijp voor een nieuwe Verlichting.
41 De transitie naar rechtvaardige duurzaamheid en de rol van het maatschappelijk middenveld 
Peter Tom Jones en Vicky De Meyere
Recente wetenschappelijke inzichten bevestigen dat de mondiale belasting van het milieu de draagkracht van de aarde ruim overschrijdt. Een nieuwe behoefte maakt zich kenbaar: de behoefte aan een overgang naar een stabiel economisch model dat een hoge levenskwaliteit koppelt aan een kleine ecologische voetafdruk. In de praktijk laat deze transitie op zich wachten. Vormt het maatschappelijk middenveld de missing linkvoor de broodnodige en rechtvaardige transitie naar een ecologisch duurzame samenleving? Kunnen organisaties in de samenleving die verschillende groepen, meningen en belangen vertegenwoordigen, iets in deze verandering betekenen?
54 Alfred Schnittke, een terminale meester 
Bart Vervaeck
De strijkkwartetten van Beethoven, de Vier letzte Lieder van Richard Strauss en het laatste zelfportret van Rembrandt – het zijn meesterwerken die getuigen van de andere wereld – van de dood. Ook tonen ze de essentie van grote kunst: ze stellen complexe zaken eenvoudig voor en overschrijden moeiteloos regels die aan mode of traditie gebonden zijn. Tegen de achtergrond van deze terminale meesterwerken belicht dit artikel de muziek van Alfred Schnittke (1934-1998), postmodern polystilist die alles van Bach tot supermarktmuzak in zijn muziek opnam. Zijn onvoltooid gebleven negende symfonie continueert en vernieuwt de traditie van het finale meesterwerk.

F O R U M

66 Hoe we onszelf afschaffen
Harold Polis
72 Over de onuitroeibare metafysische behoefte. Reflecties van Kolakowski en Steiner
Guido Vanheeswijck

P O D I U M

77 Dichter of dominee. Guillaume Van der Graft 1920-2010
Wam de Moor
85 Terugkeer in de geschiedenis
Klaas Tindemans

B O E K E N

I. Dujardin, De droom van Tibhirine. Monniken en moslims. De erfenis van de zeven vermoorde trappisten * L Watteeuw en J. Van der Stock (red.), The Anjou Bible. A Royal Manuscipt Revealed * K. Brougher en P. Vergne (red.), Yves Klein: With the Void, Full Powers * M. de Loof, Wrede schoonheid.