675 ‘Never Mind the Words’: ‘The Artist’ door de ogen van Chaplin
Peter Verstraten
De Oscarwinnende film ‘The Artist’ (Michel Hazanavicius, 2011) grijpt terug op de overgang van zwijgende cinema naar geluidsfilm. Die overgang maakte dat filmmakers strikte voorwaarden formuleerden voor de introductie van geluid of utopische dromen koesterden. Sommigen zagen de komst van geluid, en dan met name de stem, als een stoorzender. De illusie van een visueel Esperanto werd ondermijnd en een bepaalde esthetiek zou worden verkwanseld. Dit artikel beschouwt hoe Charlie Chaplin weerstand biedt aan het belang van het gesproken woord en plaatst zijn komisch-subversieve omgang met geluid naast het happy end in The Artist.
684 Thomas Mann en de Verlichting
Ludo Abicht
Thomas Mann wordt vandaag terecht beschouwd als een van de belangrijkste voorvechters van de Verlichting en tegenstander van het nationaalsocialisme. Dat is echter niet altijd het geval geweest, want in feite kwam hij uit het conservatieve Duits-nationale Bildungsbürgertum en is hij onder invloed van de Eerste Wereldoorlog en de opkomst van het fascisme de consequente en eloquente humanist geworden die we nog steeds bewonderen. Zijn ontwikkeling is in hoge mate exemplarisch voor de Duitse en Europese intellectuelen van zijn tijd.
694 Jules Verne en de verzwegen Darwin
Robert Pijnenborg
Terwijl verwijzingen naar Darwins evolutietheorie geregeld opduiken in de negentiende-eeuwse Engelse literatuur, was dit niet het geval in Frankrijk. Dit is vooral frappant in het werk van Jules Verne, die in zijn wetenschappelijk geïnspireerde romans doorgaans overvloedig citeerde uit het onderzoekswerk van zijn tijdgenoten. Zijn verzwijgen van Darwin had ongetwijfeld te maken met de kritische houding van de Franse wetenschappelijke wereld tegenover de evolutietheorie. Pas in Vernes latere werk wordt expliciet verwezen naar Darwins theorie.
706 De post-Lulaperiode in Brazilië
Luk Corluy
Met de benoeming van Dilma Rousseff tot eerste vrouwelijke president van Brazilië, in opvolging van de charismatische en alom gewaardeerde Luiz Inácio Lula da Silva, gaat een ‘South-American dream’ in vervulling. Lula stuwde in de beginjaren van de eenentwintigste eeuw het land vooruit. Vandaag behoort het tot de zogenaamde BRIC-landen, de nieuwe groeilanden. Toch ziet Rousseff zich geconfronteerd met een aantal economische en vooral ecologische uitdagingen.

F O R U M

716 De wonderlijke logica van het Amazoneland
Michiel Van Kempen
722 Het einde van gisteren
Harold Polis
729 Riccardo Petrella’s nieuw verhaal van de wereld
Bruno Segers
733 Het plezier van het vrije denken
Mieke Opstaele

P O D I U M

738 Iedereen Latijn
Toon Van Houdt
743 Het bekende in het onbekende vertalen. Vijftig jaar gedichten van Bernlef
Joris Gerits
749 De as van Gramsci en de botten van Pasolini
Monica Jansen
752 Het land is moe. Waarom Drs. P. nog steeds leeft
Gert Van Langendonck

B O E K E N

Dirk Verhofstadt, In gesprek met Paul Cliteur. Een zoektocht naar harmonie * Michael Elias en André Lascaris (red.), Rond de crisis. Reflecties vanuit de Girard studiekring * Rutger Claassen, Het huis van de vrijheid. Een politieke filosofie voor vandaag * Elaine Pagels, Het vreemdste bijbelboek. Visioenen, voorspellingen en politiek in Openbaring * Frank G. Bosman (red.), Hemel en hel. Beelden van het hiernamaals in het westers christendom * Johan Vanhecke, Een literaire wandeling door Antwerpen Noord * Christophe Van Gerrewey, Op de hoogte.