D R I F T

195 De republiek der digits
Maarten Van Alstein
198 Draadloos RSA (12): Mandela, wie is jy?
Annemarié van Niekerk
Nelson Mandela is voor de wereld een icoon van vrede, vergiffenis en verzoening. Na zijn dood in december 2013 heeft de omvang van zijn status de wereld tot stilstand gebracht: ‘Madiba’ is een Messiasfiguur geworden, een verlosser. Maar toch zijn voor de meerderheid van de mensen in Zuid-Afrika de levensomstandigheden sinds de afschaffing van de Apartheid niet veranderd; zij leven nog steeds in hachelijke omstandigheden en hebben geen vooruitzicht op een toekomst van menswaardigheid. Kritische vragen klinken op over de nalatenschap van Mandela voor Zuid-Afrika. In dit essay loopt Annemarié van Niekerk op haar eigen sporen terug door een steeds veranderend Mandela-landschap.
205 Ubuntu: alle cultuur is intercultuur
Ludo Abicht
Ondanks de armoede, en, samenhangend daarmee, de plagen van criminaliteit en aids, is Zuid-Afrika erin geslaagd een nieuwe weg naar een werkzame interculturaliteit in te slaan. Dit heeft alles te maken met ‘Ubuntu’, het leren kennen en ontwikkelen van jezelf door je relatie met anderen. Ubuntu is echter geen toverformule waarmee alle onrecht en ongelijkheid uit de wereld zal verdwijnen, maar een hoopgevend uitgangspunt en een kans. Een uitgang uit de competitiviteit die ondanks alle prachtige christelijke en humanistische principes onze beschaving heeft getekend en vervormd.
218 Jürgen Habermas over democratie en de rechtsstaat
Georges De Schrijver
Met zijn Theorie van het communicatieve handelen (1981) toonde Jürgen Habermas het belang aan van het publieke debat rond waarden. Dit is de enige weg om de menselijke leefwereld te vrijwaren van een kolonisering door louter pragmatisch denken. Nadien breidde hij deze overlegstructuur uit naar de wetgeving. De rechtsstaat kan pas goed functioneren op basis van democratische inspraak. Op wereldvlak droomt Habermas ondertussen al van een internationale rechtsorde. In haar instellingen zouden naast regeringsafgevaardigden ook wereldburgers zetelen die ruimer denken dan het nationale belang. Het experiment Europa is hiertoe een aanzet.
231 Is Erdogan de nieuwe Caesar van Turkije?
Dirk Rochtus
De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan ontwaakte in 2014 met een kater. Het afgelopen jaar had hij twee zware klappen te verwerken gekregen. Eerst waren er in juni de protesten van woedende burgers tegen de geplande ontmanteling van het Gezi-park in hartje Istanbul, vervolgens kwamen in december corruptieschandalen in de boezem van zijn regering aan het licht. De Gezi-woede kreeg Erdogan dankzij massale politie-inzet nog onder controle, maar de corruptie is een sluipend gif dat zijn ‘politiek zenuwstelsel’ kan verlammen. Het politieke verleden van Erdogan mag gerust een succesverhaal worden genoemd. Of zijn politieke toekomst even rooskleurig zal zijn, is minder zeker.

F O R U M

241 Weg met de Europese melancholie
Harold Polis
247 Het ‘bederflick saet’ van Adriaan Koerbagh. Over tolerantie in Nederland
Herman Simissen
252 Belegerde stad. Spionage en terreur in het oude Rome
Toon Van Houdt

P O D I U M

257 De kris van ome Henk
Michiel van Kempen
260 Hans Tentije schrijft in Gissingen, gebeurtenissen het teloorgegane op
Joris Gerits
266 Een stem zo helder als sneeuwwater. Een documentaire over de doorbraak van een zangeres
Herman Simissen

B O E K E N

Rob Riemen, De universiteit van het leven * Charlotte Berghaeghe, De vlucht van de witte ballonnen. Opgroeien met oorlogstrauma’s * Hans Geybels (red), Niet op de blaren blijven zitten. Maatschappelijke druk op een tweede kans * François Heisbourg, La fin du rêve européen * Peter Raedts, De uitvinding van de rooms-katholieke kerk * Jan Brokken, De Vergelding. Een dorp in tijden van oorlog * Olga Grjasnowa, Een Rus is iemand die van berken houdt * Elrud Ibsch, Overleven in verhalen: van ooggetuigen naar ‘jonge wilden’. Joodse schrijvers over de Shoah * Margot Th. Brandhuber en Michael Buhrs (red.), Im Tempel des Ich. Das Künstlerhaus als Gesamtkunstwerk 1800-1948.