Stijn Geudens

Zonder oorlog geen voetbal

Voetbalspel en beschavingsproces

Dertig jaar geleden, op het wereldkampioenschap voetbal in 1974, deed de Nederlandse trainer Rinus Michels de befaamde uitspraak ‘voetbal is oorlog’, waarmee hij bedoelde dat voetbal hard en zonder mededogen gespeeld moet worden. Toen het supportersgeweld de kop opstak, kregen zijn woorden ook nog een tweede betekenis. Niemand denkt er echter aan de uitspraak van Rinus Michels volledig letterlijk te nemen. Een korte verkenningstocht door de geschiedenis van het voetbal doet echter vermoeden dat de scheidingslijn tussen voetbal en oorlog ooit heel dun is geweest en dat er zelfs een wezenlijk verband bestaat tussen beide.

verschenen: Januari 2004, blz. 45

jaargang: 71/01